Een ondernemer met een grote schuld was de erfgenaam van de schuldeiser. Toen de schuldeiser overleed viel de schuld van de ondernemer weg tegen de vordering die hij had geërfd van de schuldeiser. Volgens Hof Leeuwarden mocht de ondernemer de niet betaalde rente over die schuld niet ten laste van zijn winst brengen omdat de renteschuld door vermenging teniet was gegaan. Volgens het hof werd de rentelast gecompenseerd met de winst die de ondernemer behaalde omdat zijn renteschuld door het legaat teniet was gegaan.

 

De Hoge Raad was het met het oordeel van het hof niet eens. De ondernemer had de erfenis in de privésfeer en niet in de ondernemingssfeer verkregen. De vordering die de ondernemer wegens niet betaalde rente had verkregen was geen onderdeel van zijn ondernemingsvermogen. Het tenietgaan van de renteschuld door vermenging met de verkregen rentevordering was geen voordeel uit de onderneming. Na verwijzing diende Hof Arnhem vast te stellen of sprake was van inkomsten uit vermogen. Volgens het hof waren de vervallen rentetermijnen tijdens het leven van de erflater omgezet in een vordering. Het bij wijze van legaat verkrijgen van deze vordering gold daarom niet als het genieten van inkomsten. Tegen deze uitspraak ging de inspecteur in cassatie.

 

De Hoge Raad was van oordeel dat nergens uit bleek dat de rentetermijnen zouden zijn omgezet in een vordering. Dat had tot gevolg dat de uitspraak van Hof Arnhem vernietigd werd. Hof Leeuwarden moest vervolgens de vraag beantwoorden of vóór de afgifte van het legaat iemand anders geacht moet worden de rente te hebben genoten. Naar het oordeel van het hof was dat niet het geval. Het hof constateerde bij de ondernemer in het jaar van overlijden van de erflater een genietingsmoment voor de rente. Volgens de Hoge Raad is dat oordeel niet juist, omdat het bedrag van een gelegateerde rentevordering door de legataris pas kan worden gevorderd en geïnd nadat hij de schuldeiser van die vordering is geworden. Dat gebeurt door de afgifte van het legaat, ook als het legaat een vordering op de legataris zelf betreft. In dat geval vindt bij de afgifte van het legaat vermenging van de hoedanigheden van schuldeiser en schuldenaar plaats. De rente wordt op dat moment genoten door middel van verrekening. Het legaat werd pas in 2000 afgegeven. Dat betekende dat de belanghebbende de rente niet al in 1999 kon hebben genoten.